اعتیاد (فقه)عادت کردن و خو گرفتن را اعتیاد گویند. این عنوان به مناسبت در باب‌های زکات، خمس، صوم، حج و نکاح مطرح شده است. ۱ - اعتیاد به مواد مخدراعتیاد به مواد مخدر از هر نوع که باشد اعم از خواب‌آور، مختل کنندۀ حواس و مست کننده- مانند تریاک، بنگ، حشیش و هروئین- حرام است و حتی بسیاری از فقیهان جواز استفادۀ طبّی از برخی مواد مخدر را، به ضرورت و انحصار درمان به آن و منجرّ نشدن به اعتیاد مشروط کرده‌اند. [۱]
بررسی مواد مخدر در متون اسلامی، ص۲۳۳-۲۵۲.
۲ - ترک اعتیادترک اعتیاد در صورت امکان و در پی نداشتن ضرر، واجب است. [۲]
استفتائات (امام خمینی) ج۲، ص۳۷.
۳ - معرفی معتادان برای درمانمعرّفی معتادان به مراکز درمانی در صورتی که کمک به درمان آن‌ها باشدو اطمینان به عدم ضرر کلّی مانند مرگ معتاد وجود داشته باشد جایز است. [۴]
بررسی مواد مخدر در متون اسلامی، ص۲۳۶.
۴ - کمک مالی به معتاد فقیردادن صدقات و کمک‌های مردمی به معتاد فقیر در صورت علم به مصرف آن‌ها در مواد مخدر، جایز نیست. [۵]
استفتائات (امام خمینی) ج۲، ص۳۶.
۵ - دادن خمس و زکات به معتادالبته دادن خمس و زکات به معتادی که ترک اعتیاد برایش ممکن نیست، به مقدار رفع نیازهای ضروری، جایز است. [۶]
مجمع المسائل ج۱، ص۴۱۷.
۶ - معتاد مستطیع برای حجمعتادی که مقرّرات کشوری مانع رفتن او به حج است و نمی‌تواند اعتیاد را ترک کند، اگر قبل از اعتیاد مستطیع شده و به حج نرفته است، حج بر او واجب است و در صورت یأس از ترک اعتیاد، باید نایب بگیرد، امّا اگر قبل از اعتیاد استطاعت نداشته، پس از آن نیز مستطیع نیست، مگر بتواند با ترک اعتیاد یا غیر آن، اجازۀ رفتن بگیرد. [۷]
مناسک مراجع، ص۶۴.
۷ - روزه معتاداگر برای شخص معتاد به مواد مخدّر، ترک اعتیاد و روزه گرفتن بدون مصرف آن ممکن نباشد، واجب است از مفطرات دیگر غیر از مواد مخدّر پرهیز نماید و از آن هم به مقدار ضرورت اکتفا کند. [۸]
مجمع المسائل ج۱، ص۲۸۴.
۸ - ناتوانی شوهر در آمیزش به خاطر اعتیادناتوانی شوهر در آمیزش بر اثر اعتیاد به هروئین و مانند آن، موجب جواز فسخ ازدواج نیست، امّا اگر خطر اعتیاد یا ضرر جانی برای زن وجود داشته باشد، جایز است زن در خانۀ شوهر نماند؛ هر چند طلاق وی موقوف به اذن و رضایت شوهر است. [۹]
مجمع المسائل ج۲، ص۱۸۶.
۹ - اعتیاد به دخانیاتاگر استعمال دخانیات مانند سیگار، توتون و تنباکو و اعتیاد به آن، ضرر عمده داشته باشد، حرام است. [۱۰]
منیة السائل (خویی)، ص۲۰۶.
۱۰ - روزه معتاد به دخانیاتگرفتن روزۀ واجب، بر شخص معتاد به سیگار و مانند آن واجب است. [۱۱]
مجمع المسائل ج۱، ص۲۸۴.
۱۱ - پانویس
۱۲ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۶۰۰. رده‌های این صفحه : احکام خوردنی و آشامیدنی ها | فقه
|